KISACA TANIMLAMA
İcra İflas Kanunumuzun 82. Maddesinde haczi caiz olmayan mallar ve haklar sayılmıştır. Bu maddeye göre, borçlunun haline münasip evi haczolunamaz. Borçlunun evinin haline münasip olup olmadığı yani haczedilip haczedilemeyeceği bilirkişi marifetiyle tespit edilir.
Bilirkişi bu tespiti yaparken borçlunun sosyal durumuna ve borçlu ile ailesinin ihtiyaçlarına göre hesaplama yapar. Eğer borçlunun evi haline münasip mesken bedelinin üstündeyse, bu mesken satılır ve satış bedelinden elde edilen gelirden borçlunun haline münasip ev miktarı borçluya bırakılır, kalanı hak sahipleri olan alacaklılara ödenir. (Örneğin borçlunun haline münasip ev bedeli 100.000 TL, borçlunun evi 140.000 TL değerinde olsa, ev 140.000 TL’ye satıldığında 100.000 TL’si borçluya, 40.000 TL’si hak sahiplerine verilmek üzere satılır.)
Borçlunun yaşadığı ilçenin daha mütevazi semtlerinde haline münasip evi alabileceği değerin açık, net ve tek rakam olarak yukarıda değinilen ilke ve kurallar gözetilerek tespit edilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekir.
AİLE KONUTU HER DURUMDA HALİNE MÜSAİP EV SAYILIR MI?
Türk Medeni Kanunu 194. maddesine göre; aile konutu, bir ailenin hayat ilişkilerini sürdürmeleri için gerekli olan, evlilik birliğinin gereklerine uygun olarak yaşayabilmelerine imkan sağlayan yere denir. Her aile konutu, borçlunun haline münasip evi olamaz.
GÖREVLİ MAHKEME NERESİDİR?
Uygulamada en çok yapılan hata, icra dairesine meskeniyet itirazında bulunmaktır. Oysa bu yol yanlıştır. Meskeniyet itirazı, memur muamelesini şikayet olduğundan İcra Hukuk Mahkemesine yapılır. İcra Dairesine yapıldığında haciz işlemleri devam edecek olup satış gerçekleşebilir. SÜRE NE KADARDIR?
İcra İflas Kanunu 16. maddesine göre, borçlu haczi öğrendikten sonra 7 gün içinde meskeniyet itirazında bulunmak zorundadır. Aksi taktirde dava süre yönünden usulen reddedilir.
Haczedilmezlik itirazı aiçin avukat tutma zorunluluğu yoktur. Fakat, bilirkişi incelemelerinin doğru değerlendirilmesi, Hukuka uygun delillere dayanılması ve hak kaybına uğranmaması için en iyi icra avukatından hukuki destek alınmalıdır.
Av. Mustafa GÜNDOĞDU